Gorące tematy

  • 1 sierpnia 2021
  • wyświetleń: 13596

[Historyczne zdjęcia] Przystanek kolejowy w Piasku w 1933 roku

Lato nieodzownie związane jest z podróżami. By dać ich namiastkę tym, którzy zostają w ten weekend na miejscu, publikujemy zdjęcia stacji kolejowej w Piasku sprzed dokładnie 88 lat. Na jednym z nich uwieczniono dróżnika. O tragicznych wydarzeniach związanych z walką piaskowian o własną stację kolejową pisze Zygmunt Orlik w monografii sołectwa.

Przystanek kolejowy w Piasku w 1933 roku
Dróżnik przed budynkiem przystanku kolejowego · fot. autor nieznany / Narodowe Archiwum Cyfrowe

Przystanek kolejowy w Piasku w 1933 roku
Przystanek kolejowy w Piasku w 1933 roku · fot. autor nieznany / Narodowe Archiwum Cyfrowe

Przystanek kolejowy w Piasku w 1933 roku
Przystanek kolejowy w Piasku w 1933 roku · fot. autor nieznany / Narodowe Archiwum Cyfrowe

Przystanek kolejowy w Piasku w 1933 roku
Przystanek kolejowy w Piasku w 1933 roku · fot. autor nieznany / Narodowe Archiwum Cyfrowe


Fotografie pochodzą z Narodowego Archiwum Cyfrowego. Nie jest znany ich autor.

O powstaniu linii i stacji kolejowej w Piasku pisze Zygmunt J. Orlik w monografii "Nad brzegami Dokawy. Szkice z dziejów Piasku" z 2000 roku:

Do XVIII w. Piasek leżał z dala od ważniejszych szlaków komunikacyjnych. Nawet do Tychów i Mikołowa pszczyniacy jeździli nie przez Piasek, lecz przez Studzienice. Polną drogę z Kobióra do Pszczyny, przebiegającą przez Piasek, utwardzono dopiero w latach 1846-1848. Od tego czasu nasza wioska zbliżyła się do świata. Teraz wygodniej było podróżować dyliżansom pocztowym kursującym z Pszczyny do Mikołowa, wzmógł się również tranzytowy ruch furmanek. Za przejazd tą szosą pobierano na mycie opłatę (10 fenigów od furmanki, ale wolny od tej opłaty był przejazd kobiórzan na nabożeństwa). Budynek owego myta do dziś stoi przy ul. Katowickiej pod lasem.

W 1869 roku przeprowadzono przez Piasek jednotorową linię kolejową łączącą Szopienice z Pszczyną (drugi tor powstał w 1905 r.). Pierwszy pociąg pasażerski przejechał nią 24 czerwca 1870 roku. Niestety, pociągi nie zatrzymywały się w Piasku. Najbliższy dworzec kolejowy znajdował się w Kobiórze i Pszczynie.

Po I wojnie światowej, kiedy pasażerowie z Piasku, Czarkowa i Studzienic nabrali już większej śmiałości, zaczęli zatrzymywać pociągi na terenie Piasku. Kolej nie zamierzała tego tolerować. Pasażerom zaczęła towarzyszyć uzbrojona straż kolejowa. Jej funkcjonariusze zapędzali wysiadających ludzi z powrotem do wagonów. Taka szarpanina między koleją i pasażerami trwała kilka lat. W 1921 roku doszło do tragedii.

Wśród nielegalnie wysiadających z pociągu znalazł się również czarkowianin, mistrz ciesielski Józef Famulok, człowiek stateczny i ogólnie szanowany. Potrącany i popychany przez żandarma, stracił nad sobą panowanie i zamachnął się na niego laską. Wtedy funkcjonariusz wypalił do niego z karabinu. Famulok padł martwy. Ludzie, gdy to ujrzeli, zamierzali zlinczować sprawcę. Żandarmi szybko jednak zrejterowali, wskoczyli do pociągu, który bezzwłocznie opuścił Piasek.

W miejscu, gdzie zginął Famulok, Marcin Kapała ze Starej Wsi zawiesił w marcu 1921r. na dębie kapliczkę. Po sześćdziesięciu latach była ona już mocno sfatygowana, także wiekowy dąb usunięto. Wówczas miejscowy mistrz stolarski, Janusz Kulicki, ufundował w 1982r. nową kapliczkę i zawiesił ją na drzewie w pobliżu starego miejsca.

Walka o przystanek ciągnęła się od 1910 roku. Za czasów wójta Fabiana gmina kupiła w 1920 roku od Pawła Kani 1,5 morgi pola. I przystąpiono do wznoszenia przystanku. Koszty budowy pokryła ludność Piasku i częściowo Czarkowa. Studzieniczanie początkowo odmówili pomocy, później wnieśli na ten cel niewielką kwotę. Pozytywnie do starań piaskowian ustosunkowały się dopiero władze polskie.

Dzień przed Wigilią Bożego Narodzenia 1922 roku był dla Piasku radosnym dniem, albowiem po raz pierwszy legalnie zatrzymał się tu pociąg osobowy. Wioska stała się atrakcyjniejsza i ważniejsza. Mało kto uzmysławia sobie fakt, że to właśnie dzięki ułatwieniom komunikacyjnym Piasek szybko się rozrastał i nabierał na znaczeniu. Z kolei na przykład takie Studzienice, wioska znacznie ongiś większa, przez którą w przeszłości przebiegała ważna droga z Pszczyny do Tych, pozostała na uboczu szlaków komunikacyjnych i zastygła w rozwoju. Od kilkunastu lat, na skutek motoryzacji, piaskowski przystanek PKP traci nieco na znaczeniu.

ar / pless.pl

źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach z tematu "Historyczne ciekawostki" podaj

Komentarze

Zgodnie z Rozporządzeniem Ogólnym o Ochronie Danych Osobowych (RODO) na portalu pless.pl zaktualizowana została Polityka Prywatności. Zachęcamy do zapoznania się z dokumentem.

Historyczne ciekawostki

Odkurzamy ciekawe fakty o Ziemi Pszczyńskiej sprzed lat, szukamy starych fotografii. Jeśli chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach z tematu "Historyczne ciekawostki" podaj